Την 1η Φλεβάρη 2015, το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων, η Ακρόπολη των Τζουμέρκων, σωριάστηκε σε ερείπια. Όρθιες απόμειναν μόνο οι δυο άκρες του, και στο βυθό του ποταμιού μεγάλοι πέτρινοι όγκοι του. Δύσκολο ποτάμι ο Άραχθος. Δύσκολη και η επικοινωνία εκείνη την εποχή στα χωριά και λιγοστά τα μέσα για να φτιαχτούν γεφύρια. Όμως, μεγάλης ιστορικής σημασίας τα γεγονότα που σηματοδότησαν μια ολόκληρη περιοχή. Ο Άραχθος και το γεφύρι ήταν το σύνορο ανάμεσα στη μάνα Ελλάδα και στην Τουρκοκρατούμενη Ήπειρο. Κατά τη Γερμανική Κατοχή, έγιναν προσπάθειες να ανατινάξουν τη γέφυρα και στις 29-2-44 έγινε η Ιστορική Συνδιάσκεψη και η Συμφωνία της Πλάκας μεταξύ των τριών αντιστασιακών οργανώσεων (ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ και ΕΚΚΑ), της εξόριστης Ελληνικής Κυβέρνησης και του Συμμαχικού Στρατηγείου της Μέσης Ανατολής που όρισε τον Άραχθο σύνορο ανάμεσα στις περιοχές που ελέγχει ο ΕΔΕΣ και ο ΕΛΑΣ.
Πανελλήνια συγκίνηση όταν, λίγο μετά τις 9 το πρωί της 1ης Φεβρουαρίου 2015, μαθεύτηκε η είδηση της κατάρρευσης του Ιστορικού Γεφυριού. Απλοί πολίτες μέχρι και ο πρωθυπουργός που έλκει την καταγωγή του από τη μείζονα περιοχή, έδειξαν τη θέλησή τους και την επιθυμία τους, να αναστηλωθεί το γεφύρι και να ξανααγναντεύει τους αιώνες. Κάποιοι είπαν για το φράγμα του Αγίου Νικολάου και πόσο θα επηρέαζε τη στατικότητα του Γεφυριού. Αυτό όμως δεν υλοποιήθηκε και είναι κοινή πεποίθηση όλων ότι το γεφύρι, δεν γκρεμίστηκε από μια καταρρακτώδη βροχή, αλλά από την αδιαφορία και την έλλειψη συντήρησης.
Πόσο μπορεί να σχετίζονται αυτά τα δύο φαινόμενα, δεν είναι γνωστό. Άλλωστε, πολλά είναι τα γεγονότα που αποκαλύπτονται πολύ αργότερα από τότε που γίνονται. Ακούγεται ότι το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, είχε πάρει απόφαση να μεταφέρει το γεφύρι ενώ οι κάτοικοι και διάφοροι σύλλογοι της περιοχής, εδώ και 10 χρόνια έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου για το γεφύρι. Ποιοι έχουν ευθύνες; Εκτιμώ ότι πλέον δεν έχει κανένα νόημα. Καθυστερήσεις, αναβολές στη συντήρηση, παρεμβάσεις που έμειναν στα χαρτιά… Τώρα όμως έχουν ξεκινήσει τα έργα αποκατάστασης. Οι προκαταρτικές εργασίες έχουν ολοκληρωθεί και έχει ήδη συσταθεί η Εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα για αυτό το σκοπό. Συμμετέχει η Περιφέρεια Ηπείρου, ο Δήμος Βορείων Τζουμέρκων, το ΕΜΠ, το ΤΕΕ, ο Σύλλογος Προστασίας Αράχθου και οι δύο Μητροπόλεις, Ιωαννίνων και Άρτης. Η Ε.Ε και το Δημόσιο δεν θα έχουν κάποια συνεισφορά. Ένα μικρό πέτρινο οικοδόμημα που τώρα έχει μετατραπεί σε καφενείο ήταν το Παλιό Τελωνείο, όταν τα σύνορα της Ελλάδας έφταναν εκεί, μέχρι το 1912.
Στις 23 Ιουλίου 2015, στη μεγάλη αίθουσα της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας, 26 καθηγητές και 40 διδάκτορες του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου-45 μάστοροι κι 60 μαθητάδες-, ενώνουν τις δυνάμεις τους και την άρτια επαγγελματική τους κατάρτιση για να ξαναστηθεί ολόρθο και περήφανο το γεφύρι της Πλάκας. Ο τ. Υπουργός Πολιτισμού κ.Νίκος Ξυδάκης, ο Περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης, ο τ. Αντιπρόεδρος της Βουλής Γιάννης Μπαλάφας, ο δήμαρχος Βορείων Τζουμέρκων Γιάννης Σεντελές, και άλλοι πολλοί ήταν εκεί για να ακούσουν τα όσα ενδιαφέροντα είχαν να καταθέσουν οι καθηγητές του ΕΜΠ. Πρωταγωνιστικός ο ρόλος του Μανόλη Κορρέ, του Καθηγητή της Αρχιτεκτονικής που ήταν η Ψυχή της Αναστήλωσης και του Παρθενώνα που μαζί με το Δημήτρη Καλιαμπάκο έχουν αναλάβει και την Αναστήλωση του Γεφυριού. Ένα μήνα μετά, και πριν αρχίσουν οι βροχές του φθινοπώρου, έχουν ολοκληρωθεί όλες οι προκαταρτικές εργασίες. Είναι τέτοια η φύση του ποταμιού που δεν επιτρέπει να γίνονται εργασίες παρά μόνον την άνοιξη και το καλοκαίρι. Σκοπός όλων των εμπλεκομένων σύμφωνα με όλα όσα ειπώθηκαν, είναι η αναστήλωση του αυθεντικού γεφυριού και όχι η δημιουργία κάποιας άλλης κατασκευής που να του μοιάζει.
Το χρονοδιάγραμμα πιέζει. Οι φορείς, θέλουν, τον Οκτώβριο 2016 το γεφύρι της Πλάκας, να στέκει πάλι ορθό και περήφανο να αγναντεύει τους αιώνες. Μεγάλο, το εγχείρημα και η εποχή που διανύει η Πατρίδα μας, δύσκολη. Χρειάζεται λοιπόν να βρεθεί ένα δίκτυο χορηγών που θα συνεισφέρει οικονομικά σε αυτό το τεράστιο εγχείρημα. Η εταιρεία «Μύλοι Λούλης», έχουν εκφράσει την επιθυμία να δώσουν χρήματα, και η ΤΕΡΝΑ, προσέφερε τα μηχανήματα για τις προκαταρτικές εργασίες. Τα Τζουμέρκα είχαν την Ακρόπολή τους, το γεφύρι της Πλάκας έδινε υπόσταση στην περιοχή και στον Άραχθο.
Το 2016 θα είναι κρίσιμη χρονιά. Η τοπική κοινωνία θα περάσει ίσως τις πιο σημαντικές εξετάσεις. Αν η συγκίνηση και η έμπνευση έχουν ημερομηνία λήξης, ή θα σηκώσουν τα μανίκια και θα εργαστούν όλοι μαζί –και μαζί με αυτούς όλη η Ελλάδα- για να ξαναστηθεί ολόρθο και περήφανο, το μοναδικό μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων, το γεφύρι της καρδιάς μας…. Καιρός να ξυπνήσουμε, να αφουγκραστούμε την αγωνία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, να θυμηθούμε και πιο πολύ απ’ όλα να σκεφτούμε τι θα παραδώσουμε στις γενιές που έρχονται…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου