Η ΛΙΜΝΗ ΜΑΣ

           Τα επικριτικά σχόλια για την κατάσταση της λίμνης μας τις τελευταίες δεκαετίες δεν υπέκρυπταν, στην συντριπτική τους πλειοψηφία, πολιτικές ή άλλου είδους σκοπιμότητες. Απλά ενσωμάτωναν την ανησυχία μας για το σήμερα και το αύριο της Παμβώτιδας, χωρίς την οποία η πόλις δεν έχει ταυτότητα! Ωστόσο, οφείλουμε να επισημάνουμε πως τους τελευταίους μήνες – όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό- οι παρεμβάσεις της Περιφέρειας Ηπείρου και του κυρίου Αλέξανδρου Καχριμάνη προσωπικά, έχουν επιφέρει εντυπωσιακή βελτίωση στην ποιότητα του υδάτινου στοιχείου και δημιουργούν βάσιμες ελπίδες για την πλήρη αποκατάστασή του. Ελπίζουμε, ο Δήμος και η ΔΕΥΑΙ να συνδράμουν αποτελεσματικά, με τολμηρές παρεμβάσεις, πάνω σ’ αυτήν την προσπάθεια, καθότι υπάρχουν ακόμη σοβαρά προβλήματα στα δίκτυα. Τόσο στο αποχετευτικό, όσο και στο αντίστοιχο της απορροής των ομβρίων.

Γ.Β.Δ.

Από τη στήλη «ΔΙΑΔΟΣΕΙΣ» της ημερήσιας εφημερίδας «Πρωινός Λόγος Ιωαννίνων».

Ο ΜΗΤΡΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ…

            Πριν από είκοσι-εικοσιπέντε χρόνια σε μια πόλη του «τρίτου» κόσμου, μπορεί και του «τετάρτου», αποφασίστηκε να θέσουν σε λειτουργία ένα σύστημα αποκομιδής απορριμμάτων με μπλε και πράσινους κάδους, που θα υποστήριζε την ανακύκλωση!
           Για να έχουμε καλύτερη εικόνα, ας φέρουμε στο μυαλό μας μια πόλη όπως τα σημερινά Γιάννενα! Με τον ίδιο περίπου πληθυσμό, το φυσικό κάλλος, την πεντακάθαρη λιμνούλα, τους περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένους κατοίκους, τη λαμπρή και πλούσια παράδοση και ιστορία, το πανεπιστήμιο, και φυσικά το ένδοξο φούτμπολ κλαμπ, τον περίφημο «Αίαντα»!
            Σ’ εκείνη λοιπόν την πόλη – που μου διαφεύγει αυτή τη στιγμή το όνομά της - μαζεύτηκαν ένα απόγευμα πεντέξι νοματαίοι, όχι ιδιαίτερα σοφοί αλλά με πρακτική σκέψη και ιδού τι αποφάσισαν προκειμένου να στεφθεί με επιτυχία, σε κάποιον έστω ικανοποιητικό βαθμό, το εγχείρημα του διαχωρισμού των απορριμμάτων.
            Ζήτησαν από το πανεπιστήμιό τους να αναλάβουν οι φοιτητές - να βγάλουν και το χαρτζιλικάκι τους- την ενημέρωση των πολιτών αναφορικά με τον διαχωρισμό των απορριμμάτων, αφενός στα ανακυκλώσιμα και αφετέρου στα υπολείμματα των τροφών, τα οποία (αποφάγια) όταν με το καλό δημιουργούνταν οι κατάλληλες υποδομές και οι προϋποθέσεις, θα αποτελούσαν πρώτη ύλη για παραγωγή δωρεάν για τα νοικοκυριά ενέργειας. Το πανεπιστήμιο συμφώνησε!  
            Λίγες μέρες μετά, ο μπάρμπα Μήτρος και η Μήτραινα ξόδευαν το σκυθρωπό τους απόγευμα μπροστά στην τηλεόραση παρακολουθώντας μια τούρκικη σειρά, όταν χτύπησε η πόρτα του διαμερίσματός τους. Ήταν δύο νεαρά παιδιά. Τους χαιρέτησαν ευγενικά και ζήτησαν λίγο από το χρόνο τους.
           «Διώξ’ τς» είπε από τον καναπέ ο Μήτρος χωρίς να τραβήξει το ένα μάτι του από τη δακρύβρεχτη οθόνη της TV. Η Μήτραινα όμως που με το έμπειρο μάτι της παρατήρησε ότι οι απρόσκλητοι επισκέπτες κρατούσαν κάτι χρωματιστές σακούλες στα χέρια, το ξανασκέφτηκε και άνοιξε διάπλατα την πόρτα. «Περάστε παιδιά»!
            «Είμαστε φοιτητές στο πανεπιστήμιο και ήρθαμε να σας ενημερώσουμε σχετικά με την ανακύκλωση των σκουπιδιών που ξεκινάει στην πόλη μας μετά από έξι μήνες… είπε συνεσταλμένα το ένα αγόρι»!
            Τους ενημέρωσαν οι φοιτητές για δέκα περίπου λεπτά για τα οφέλη που προκύπτουν από την ανακύκλωση και για τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται από τους νοικοκυραίους. Τους έδωσαν δωρεάν, από πέντε πράσινες και γαλάζιες σακούλες, τους χαιρέτησαν και πάλι ευγενικά, και έφυγαν.
            Δεν θα είχε περάσει ούτε μήνας, όταν αλλά δύο παιδιά τους χτύπησαν πάλι την πόρτα, τους είπαν τα ίδια περίπου πράγματα για την ανακύκλωση και τους άφησαν δωράκι από πέντε σακούλες απορριμμάτων. Της Μήτραινας αυτή τη φορά της κίνησαν την περιέργεια, του Μήτρου… όχι! Διώξ’ τς!
            Αυτό έγινε μία ακόμη φορά μέσα στο εξάμηνο, ως την ημέρα δηλαδή που ξεκίνησε η εφαρμογή της σύγχρονης αποκομιδής των απορριμμάτων. Όπως παρατηρήθηκε ωστόσο από… εκείνη τη Δημοτική Αρχή, ενώ στην αρχή οι πολίτες ανταποκρίθηκαν ικανοποιητικά, στη συνέχεια το μέτρο ατόνησε και έβρισκαν μέσα στους κάδους της ανακύκλωσης τροφές. Και τούμπαλιν!
           Έτσι λοιπόν αποφάσισαν να επαναλάβουν το επιτυχημένο μέτρο με τους φοιτητές. Να υπενθυμίσουν δηλαδή στους δημότες τις υποχρεώσεις τους σε ότι αφορά στη διαδικασία αποκομιδής, ώσπου αυτό να τους γίνει συνήθεια. Να πάρουνε και το δωράκι τους.
            Λίγες μέρες μετά, ο μπάρμπα Μήτρος και η Μήτραινα ξόδευαν το σκυθρωπό τους απόγευμα μπροστά στην τηλεόραση παρακολουθώντας μια νέα τουρκική υπερπαραγωγή, όταν χτύπησε η πόρτα του διαμερίσματός τους. Ήταν δύο νεαρά παιδιά. Τους χαιρέτησαν ευγενικά και ζήτησαν λίγο από το χρόνο τους.
           «Διώξ’ τς» είπε από τον καναπέ ο Μήτρος χωρίς να τραβήξει το τσακίρικο το μάτι του από τη δακρύβρεχτη οθόνη. Η Μήτραινα όμως δεν του έδωσε σημασία και για μια ακόμη φορά τα καλοδέχθηκε! «Περάστε παιδιά»!
            «Είμαστε φοιτητές στο πανεπιστήμιο και ήρθαμε να σας ενημερώσουμε σχετικά με την ανακύκλωση και διαχείριση των σκουπιδιών…  Ορίστε και μερικές χρωματιστές σακούλες δώρο από τον Δήμαρχο… Ξέρετε σχεδιάζεται η παραγωγή ενέργειας από τα αποφάγια που θα μαζεύονται από τους κάδους... Θα έχετε στο σπίτι και δωρεάν ζεστό νερό όλο το χρόνο από ένα εργοστάσιο που δεν εκπέμπει ρύπους και μπορεί να κατασκευαστεί ακόμη και μέσα στην πόλη μας όπως γίνεται στις πόλεις της Δανίας και της Σουηδίας που αγοράζουν σκουπίδια από άλλες γειτονικές τους χώρες που ακόμα τα θάβουν…»!
           Της Μήτραινας της κίνησε την περιέργεια, του Μήτρου… όχι! «Διώξ’ τς»!
           Κουτσά στραβά, η ανακύκλωση σ’ αυτήν την τριτοκοσμική κατά τα άλλα πόλη, δούλεψε!
           Όλα αυτά βέβαια συνέβησαν πριν δυο και κάτι δεκαετίες κάπου αλλού σε μια πόλη που δεν θυμάται πια κανείς το όνομά της. Όμως αυτή η πόλη τυχαίνει να μοιάζει με τα χιλιοτραγουδισμένα Γιάννενα! Με τον ίδιο περίπου πληθυσμό, το φυσικό κάλλος, την πεντακάθαρη λιμνούλα, τους περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένους κατοίκους, τη λαμπρή και πλούσια παράδοση και ιστορία, το πανεπιστήμιο, τους δολοφονικά τοποθετημένους καταμεσής των οδών κάδους και φυσικά το ένδοξο φούτμπολ κλαμπ, τον περίφημο «Αίαντα της Ηπείρου»!
           Ωστόσο, δεν θα σας πρότεινα να ασχοληθείτε περαιτέρω με το θέμα σοβαρά, γιατί περνάμε δύσκολες μέρες και δεν θα βοηθήσει η κατάθλιψη. Εξάλλου, ότι και να κάνουμε, ότι και να πούμε, μας την έχουν «στημένη» στην πρώτη στροφή οι πάσης φύσεως «αρνητές» κάθε προόδου και εξέλιξης που έχουν το «ακαταδίωκτο» απ’ ότι φαίνεται, για να μας διαφεντεύουν!
           «Τι είπες Μήτραινα πως θέλν αυτοί; Το καλό μας; Κλείσ’ τς τν πόρτα! Διώξ’ τς»!
 
Γιάννης Β. Δεβελέγκας
           

ΚΕΡΑΥΝΟΣ ΕΝ ΑΙΘΡΙΑ

       Η είδηση έπεσε σαν κεραυνός! Την ώρα που η επιτροπή των λοιμωξιολόγων ανακοίνωνε τα ημερήσια κρούσματα του κορονοϊού, τον αριθμό των διασωληνωμένων και τους θανάτους που προξένησε η πανδημία, ένας τοπικός τηλεοπτικός σταθμός διέκοψε τη ροή του απογεματινού του προγράμματος και μετέδωσε το πρωτάκουστο για τα χρονικά την πόλης μας συμβάν:

       «Στην επιφάνεια της λίμνης μας και κατά μήκος του δρόμου γύρω από το Κάστρο (στην περιοχή του Δώδεκα) εθεάθησαν να επιπλέουν ακαθαρσίες, άγνωστης προέλευσης και σύστασης»!

       Κάποιοι παλιοί Γιαννιώτες, μόλις αντίκρισαν το πρωτοφανές αυτό θέαμα, δεν άντεξαν από το σοκ και έπεσαν λιπόθυμοι. Μια ακτιβίστρια κατάπιε τη διπλή κορονομάσκα της από ντροπή και ενοχές, ένας περιβαλλοντικός αγωνιστής έπαθε κρίση πανικού και ζητούσε απεγνωσμένα μια ανεμογεννήτρια τσέπης για να του κάνουν αέρα. Τέλος, λίγο παραπέρα, ένας πολλάκις τιμηθείς και εκλεγείς από τους δημότες Άρχων της πόλεως, εκδήλωσε την έκπληξή του σε άπταιστη ντοπιολαλιά: «Ουρέ, ιτούτο του πράμα δεν έχει ματαγίν’ στ’ λίμν»!  

       Οι αρχές της πόλης συγκάλεσαν αμέσως έκτακτα συμβούλια και όρισαν επιτροπές έρευνας και διάσωσης του υδάτινου στοιχείου! Οι πρώην, νυν και αεί ντόπιοι υπουργοί, βουλευτές και ευρωβουλευτές, συγκρότησαν διακομματικό σώμα για τη διερεύνηση και διεθνοποίηση αυτού του πρωτόγνωρου για τα χρονικά της πόλης μας ζητήματος. Η πανεπιστημιακή κοινότητα ξεσκόνισε τα εργαστήριά της για να μελετήσει σε βάθος το φαινόμενο καθώς διαχέονται οι φήμες πως σε αυτά τα λύματα μπορεί να εδρεύει κάποιος μεταλλαγμένος κορονοϊός. Και τέλος, ο φορέας διαχείρισης της λίμνης προβληματίστηκε, τόσο έντονα μάλιστα, που παραλίγο να του ψοφήσουν στις γυάλες, οι νεογέννητες τσίμες!   

       Από την επόμενη κιόλας μέρα, άρχισαν οι προβλεπόμενες σε μια δημοκρατική και προοδευτική κοινωνία διαβουλεύσεις! Ωστόσο, τα πραγματικά κρίσιμα σημεία του προβλήματος, αναλύθηκαν πίσω από τους τοίχους των αιθουσών συσκέψεως, κεκλεισμένων των θυρών, για να μην πανικοβληθούν οι μπολιασμένοι πολίτες και προβούν σε αυτομαστιγώματα. Και είναι αλήθεια πως όλοι θα μέναμε στο σκοτάδι, αν οι τοίχοι δεν είχαν αυτιά και τα πουλάκια δεν ήταν μαρτυριάρικα!  

       Για παράδειγμα, στην επιτροπή που συγκροτήθηκε από τη δημοτική Αρχή, οι τοίχοι άκουσαν να λέγεται: «Η μόλυνση της λίμνης είναι πραγματικά ένα φλέγον ζήτημα που θα πρέπει να αντιμετωπισθεί εν τη γενέσει του. Όλοι γνωρίζουμε ότι ακόμα και σήμερα πέφτουν στη λίμνη λύματα από εκείνους τους βόθρους που δεν έχουν συνδεθεί με το αποχετευτικό δίκτυο. Όλοι επίσης ξέρουμε ότι το δίκτυο των ομβρίων που απολήγει κατευθείαν στη λίμνη χωρίς να φιλτράρεται, μεταφέρει με τις βροχές και το ξέπλυμα των οδών, σκουπίδια, σαπουνάδες, γράσα και λοιπά πετρελαιοειδή που δεν είναι και η καλύτερη τροφή για τα ψάρια! Ωστόσο, εκείνο που προέχει αυτή τη στιγμή, είναι να σταθούμε συνεπείς απέναντι στους δημότες που μας ψήφισαν και μας έδωσαν την εντολή να αναπλάσουμε επιτέλους την κεντρική τους πλατεία, που εδώ και εικοσιπέντε ολόκληρα χρόνια, δυστυχώς παραμένει η ίδια! Η λίμνη μπορεί να περιμένει για την επόμενη τετραετία! Στο κάτω-κάτω της γραφής, υποχρέωσή της είναι να αυτοκαθαρίζεται, όπως κάνουν όλες οι λίμνες του πολιτισμένου κόσμου»!

…..

       Εις το άρτι συγκληθέν και ομού προεδρευθέν σώμα των ντόπιων Ευρωεθνικών πολιτικών, ηκούσθησαν τα κάτωθι σεμνά και ταπεινά:

     «-Πότε λέτε να έχουμε εκλογές συνάδελφοι;

-Λυσσάξατε ρε παιδιά με τις εκλογές. Άσε να πάρουμε πρώτα τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και βλέπουμε.

-Αυτό με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ακούγεται δίκαιο σύντροφοι και πρέπει να γίνει πράξη! Εμείς συμφωνούμε, γιατί πρωτίστως πρέπει να προστατέψουμε το περιβάλλον»!

…..

       Στα γραφεία του φορέα διαχείρισης της λίμνης, κάτω από το αντίγραφο του πίνακα του Κώστα Τσόκλη, το «καμακωμένο ψάρι» που σφαδάζει στον επιθανάτιο ρόγχο του,  επικρατούσε σιγή ιχθύος! «Ίσως δουλεύουν με τηλεργασία», είπε κάποιος. «Μπα, αυτοί μας δουλεύουνε ψιλό γαζί» απάντησε ένας δεύτερος. «Σε δουλειά  να βρισκόμαστε», προσέθεσε ένας τρίτος λίγο πριν ακουσθεί η φωνή του Ζαν-Πωλ Σαρτρ από το υπερπέραν για να μας θυμίσει: «Μόνο αυτός που δεν τραβάει κουπί έχει χρόνο να ταρακουνήσει τη βάρκα…»! 

       Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια που μας είπε το πουλάκι κι ύστερα πέταξε πάνω στο ψηλότερο κλαδί του γεροπλάτανου που δεσπόζει στη στροφή της Κυρά Φροσύνης στο Μώλο, και τραγούδησε με τη φωνούλα του μελαγχολικά: 

«Να ταν οι πέτραις ζάχαρη, να ρήχνανε ‘ς τη λίμνη
για να γλυκάνη το νερό, για την κυρά Φροσύνη…».

Γιάννης Β. Δεβελέγκας