ΤΟ ΔΕΝΔΡΟ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ

Πολύ κουβέντα γίνεται τα δύο τελευταία χρόνια, γύρω από τη μορφή του Χριστουγεννιάτικου δένδρου της κεντρικής πλατείας της πόλης μας. Νέες εναλλακτικές προτάσεις έχουν αντικαταστήσει το παραδοσιακά στολισμένο έλατο και τη φάτνη. Ιδιαίτερες επιλογές, που βάζουν σε δοκιμασία την καλαισθησία των πολιτών.

Είναι προφανές, πως έχει επικρατήσει στους αρμόδιους η αντίληψη ότι ο μέσος Γιαννιώτης, ξάφνου ανέπτυξε εξελιγμένο καλλιτεχνικό αισθητήριο, απέκτησε ξεχωριστή φινέτσα και έγινε λάτρης της μοντέρνας τέχνης. Πως είναι σε θέση πλέον, αν και Βαλκάνιος, να εκτιμήσει τα σύγχρονα αισθητικά ρεύματα που καταφθάνουν διαρκώς, από ορισμένες (ευτυχώς όχι πολλές) ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Πως έχει κατά κάποιον τρόπο υποχρέωση, μέσα στα πλαίσια μιας προοδευτικής προσέγγισης της έμπνευσης, να υποδεχθεί με κατανόηση και θαυμασμό, την εικόνα ενός κρεμασμένου ανάποδα δένδρου, απαλλαγμένου από τα βαρίδια της φάτνης, που στο κάτω κάτω της γραφής,έτσι όπως είναι γυρισμένο ανάποδα, πιάνει λιγότερο χώρο και αναδεικνύει με απαράμιλλο γούστο τα Χριστουγεννιάτικα στολίδια!     

Ως έθιμο, το στόλισμα του Χριστουγεννιάτικου δένδρου, καθιερώθηκε στην Ευρώπη από τον όγδοο αιώνα για να αντικαταστήσει άλλα, μη χριστιανικά παρόμοια έθιμα της αρχαιότητας. Στην Ελλάδα το έφεραν οι Βαυαροί επί της εποχής του Όθωνα. Η ιδέα ενθουσίασε μικρούς και μεγάλους, υιοθετήθηκε αμέσως και αποτελεί έκτοτε σύμβολο και μέρος της ελληνικής κουλτούρας.

Η περυσινή εναλλακτική σύνθεση από πλαστικούς αποχετευτικούς σωλήνες, αποδοκιμάστηκε έντονα από τους Γιαννιώτες, οι οποίοι επιμένουν - και καλά κάνουν - παραδοσιακά. Το ίδιο συμβαίνει και με την φετινή έκδοση του Χριστουγεννιάτικου δένδρου που σε στιλ χαρτοκοπτικής και με έκδηλη προσπάθεια να εξάψει την φαντασία, μοιάζει να απευθύνεται αποκλειστικά και μόνο στις παιδικές ηλικίες. Έτσι λοιπόν, όπως είναι φυσικό, θεωρείται από τους περισσότερους και η φετινή πρόταση όχι ιδιαίτερα επιτυχημένη και αποδεκτή, αν και αισθητικά χαρακτηρίζεται πιο συμβατική σε σχέση με την περυσινή.

Άρεσε λοιπόν σε μερικούς το φετινό δένδρο και απέσπασε τα κολακευτικά τους σχόλια. Ωστόσο και αυτοί ακόμη πιστεύουν, ότι σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά που έχει, δεν θα έπρεπε να τοποθετηθεί στην κεντρική πλατεία. Πιο ταιριαστή θα ήταν η θέση του μέσα σε έναν παιδότοπο, ανάμεσα σε άλλες παρόμοιες ευρηματικές κατασκευές όπως είναι οι λαβύρινθοι με τα μπαλόνια και τα τεράστια χρωματιστά, πλαστικά και ξύλινα φινιστρίνια.

Κάποια φίλη παρατήρησε: «Δεν υπάρχει φάτνη! Ψάξτε στην πλατεία όσο θέλετε! Ένας Θεός ξέρει τι φωτίζει το άστρο της Βηθλεέμ που βρίσκεται στην κορυφή του. Ίσως φωτίζει την πολυπολιτισμικότητα, ίσως την πανανθρώπινη συνύπαρξη, ίσως ακόμα την πολιτιστική ολοκλήρωση μέσα από τη διαφορετικότητα. Ίσως και …τίποτα! Μπορεί να είναι καλύτερα έτσι, συνέχισε. Φαντάζεστε κάποια στιγμή, να δούμε αντί για την κλασική παραδοσιακή φάτνη, ένα τεράστιο κομμάτι τυρί έμμενταλ γεμάτο τρύπες και μέσα από αυτές να προβάλει χαμογελαστό, αντί για το Θείο Βρέφος, το τετράγωνο κεφάλι του Μπομπ του Σφουγγαράκη;»!

Υπερβολική η φίλη, ωστόσο δεν θα διαφωνήσω μαζί της στο ότι σε ολόκληρη την έκταση της πλατείας που φιλοξενεί το δένδρο, δεν έχει τοποθετηθεί φάτνη! Εκτός κι αν ο καλλιτέχνης την τοποθέτησε κάπου ανάμεσα στις τρύπες και τις κουδούνες της κατασκευής του και αδυνατεί να την εντοπίσει η σκουριασμένη μου φαντασία!  

Ευτυχώς που ο Στρατός μας, σώζει για μια ακόμη φορά την κατάσταση. Τοποθέτησε όπως κάθε χρόνο στην κεντρική είσοδο της VIII Μεραρχίας Ηπείρου – Κατσιμήτρου, την καθιερωμένη φάτνη του, πιστός θεματοφύλακας των παραδόσεων και των ηθών της πατρίδας μας.

Ας είναι! Νομίζω, πως την καλύτερη πρόταση για την προώθηση εναλλακτικών, «cool» ιδεών για Χριστουγεννιάτικα δένδρα, την άκουσα από έναν έμπειρο εκπαιδευτικό που είχε ασχοληθεί στο παρελθόν με τα κοινά:

Πρότεινε να καθορισθεί ένας χώρος - όπως παραδείγματος χάριν η πλατεία Λορέντζου Μαβίλη στο Μώλο - στον οποίο κάθε χρόνο τέτοια εποχή, θα διοργανώνεται ένας καλλιτεχνικός διαγωνισμός, με καινοτόμες και πρωτοποριακές ιδέες για τα Χριστουγεννιάτικα δένδρα. Εκεί, θα δίνεται η ευκαιρία σε κάθε καλλιτέχνη, να κατασκευάζει επί τόπου και να παρουσιάζει ελεύθερα τη δική του ιδιαίτερη πρόταση. Θα μπορεί έτσι να βγάζει τα εσώψυχά του και να περνά μέσα από το έργο του, όποια μηνύματα τραβάει η ψυχή του, πληρώνοντας ωστόσο τα έξοδα της έμπνευσης και της κατασκευής του από την τσέπη του, χωρίς να επιβαρύνονται με αυτά οι δημότες και το ταλαιπωρημένο ταμείο του Δήμου.

Καλά Χριστούγεννα!

Γιάννης Β. Δεβελέγκας

Η ΕΞΥΠΝΗ ΠΟΛΗ (;)

    Το θέμα το βρήκα ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Μου κίνησε αμέσως την περιέργεια. Έτσι λοιπόν τις προάλλες, χωρίς δεύτερη σκέψη, αποφάσισα να παρακολουθήσω την ημερίδα που αφορούσε στη μετατροπή της πόλης μας σε «έξυπνη», με την χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας! Ήταν μια ημερίδα που διοργανώθηκε με μέριμνα του Δήμου Ιωαννιτών και της αναδόχου εταιρείας INFOTRIP AE.

            Ο καιρός δεν ήταν άσχημος κι έτσι ανηφόρησα με τα πόδια από το σπίτι μου προς το ξενοδοχείο που φιλοξενούσε την εκδήλωση, απολαμβάνοντας τη διαδρομή από τους κεντρικούς δρόμους και τις πλατείες, που άρχισαν διστακτικά να στολίζονται Χριστουγεννιάτικα. Εξοικειωμένος καθώς είμαι με την κατάσταση των πεζοδρομίων της πόλης μας, έφτασα έγκαιρα στον προορισμό μου χωρίς να πάθω κάποιο ατύχημα. 

            Η αίθουσα κατάμεστη. Οι εισηγητές – ομιλητές, φρόντισαν να παρουσιάσουν τα θέματα με εξαιρετική σαφήνεια, αποφεύγοντας τις δυσνόητες επιστημονικές ορολογίες που θα  δυσκόλευαν κάποιον μη ειδικό στους τομείς της πολεοδομίας, της συγκοινωνιολογίας και της εξελιγμένης τεχνολογίας να τα παρακολουθήσει. 

Παρουσιάστηκαν αρχικά, δύο έργα που ήδη βρίσκονται στο στάδιο της υλοποίησης και αφορούν: 

Το πρώτο, στην προμήθεια – εγκατάσταση – λειτουργία μιας ολοκληρωμένης πλατφόρμας διαχείρισης δεδομένων, που θα πληροφορεί τους πολίτες για τις συνθήκες κίνησης των οχημάτων στους δρόμους της πόλης μας σε πραγματικό χρόνο, καθώς και για την δυνατότητα ή μη, εξεύρεσης θέσης σταθμεύσεως στο κέντρο. 

Το δεύτερο, στην εγκατάσταση ενός καινοτόμου συστήματος εξοικονόμησης πόρων – καυσίμων, και στην βελτιστοποίησης της μεθόδου συλλογής των απορριμμάτων. 

Αναπτύχθηκαν επίσης, όλες εκείνες οι καινοτόμες εφαρμογές που όταν εγκατασταθούν, θα μετατρέψουν την πόλη μας σε έξυπνη και φιλική. 

 -   «Τελικά, μια έξυπνη πόλη είναι μια πόλη φιλική προς τους πολίτες της»! Αυτό τόνισε με έμφαση ο αρμόδιος αντιδήμαρχος στην εισήγησή του και υποσχέθηκε την βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών. 

Είναι άραγε η ψηφιακή τεχνολογία το μόνο που χρειάζεται η πόλη μας για να χαρακτηρισθεί έξυπνη και φιλική; Έχουν προβλεφθεί οι απαραίτητες πολεοδομικές και συγκοινωνιακές υποδομές, που θα καταστούσαν αυτό το έργο επαρκώς αποδοτικό και ικανό να αποσβέσει κάποτε το κόστος προμήθειας, εγκατάστασης, λειτουργίας και συντήρησής του; Είναι δικαιολογημένος ο ενθουσιασμός των αξιόλογων ομιλητών που ανέλυσαν τα σχετικά θέματα; Είναι η ανάπτυξη ενός τέτοιου συστήματος η πρώτη μας προτεραιότητα;  

Προσωπικά αμφιβάλλω! Για το μόνο που είμαι σίγουρος, προς το παρόν, είναι πως η πόλη μας είναι πανέμορφη, παραμελημένη και από τους πολίτες της αδικημένη. Η άποψή μου αυτή, δεν έχει να κάνει με την σημερινή Δημοτική Αρχή, η οποία αν και δείχνει πολύ καλά σημάδια, είναι πολύ νωρίς ακόμα για να κριθεί για το έργο της. Τα προβλήματα είναι διαχρονικά και απορρέουν από την αδυναμία των πολιτικών παρατάξεων να εκπονήσουν και να εφαρμόσουν με συνέπεια, έναν μακροπρόθεσμο, ρεαλιστικό, συναινετικό και δεσμευτικό, «έξυπνο» σχεδιασμό! 

Παρότι η πόλη μας δεν είναι ούτε Βερολίνο, ούτε Βερόνα (Πόλεις που προβλήθηκαν ως πρότυπο κατά την παρουσίαση του προγράμματος) εύχομαι η προσπάθεια αυτή να στεφθεί με μεγάλη επιτυχία και να τύχει της μεγαλύτερης δυνατής εκμετάλλευσης προς όφελος των πολιτών της. 

Κάποια από τα εγκληματικά λάθη και παραλήψεις που έγιναν κατά το παρελθόν σε θέματα σχεδιασμού των υποδομών, μπορούν να διορθωθούν ακόμη και τώρα. Κάποια άλλα όχι. Κάτι παρόμοιο συνέβη κάποτε και στην Αθήνα, όταν η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, στις αρχές της δεκαετίας του εξήντα, αποφάσισε να μελετήσει και να θέσει σε εφαρμογή, ένα μακρόπνοο πολεοδομικό - κυκλοφοριακό σχέδιο για το λεκανοπέδιο της Αττικής. Αποδείχθηκε εκ των υστέρων ότι κάτι τέτοιο ήταν ανέφικτο, καθότι η κατάσταση που είχε ήδη δημιουργηθεί στις υποδομές, από τις προχειρότητες και τις «εξυπηρετήσεις» διαφόρων ισχυρών παραγόντων της εποχής, απαιτούσε για την διόρθωσή της, έναν ολόκληρο κρατικό προϋπολογισμό. 

Φεύγοντας από τον χώρο της εκδήλωσης για να επιστρέψω στο σπίτι μου και επηρεασμένος καθώς ήμουν από το περιεχόμενο των διαλέξεων της ημερίδας, παρατήρησα ότι είναι αδύνατον να απομακρυνθεί από το πολυτελέστατο ξενοδοχείο κάποιος που χρησιμοποιεί αναπηρικό καροτσάκι χωρίς τη βοήθεια συνοδού, καθώς στο πεζοδρόμιο δεν υπάρχει πρόβλεψη για τους ανθρώπους με αναπηρία. Επίσης, στάθηκε αδύνατον να φτάσω στο σπίτι μου κάνοντας χρήση των υφιστάμενων διαβάσεων πεζών.

Για ύπαρξη ποδηλατοδρόμων, για  στοιχειώδη οργάνωση της κυκλοφορίας, για το επίπεδο της καθαριότητας, και για την κατάσταση των οδοστρωμάτων και των πεζοδρομίων, δε γίνεται λόγος!   

Γιάννης Β. Δεβελέγκας

Παμβώτις: Μια λίμνη που ονειρεύεται τη σωτηρία της.

Οι λίμνες ..... Πρόσεξες ποτέ τις λίμνες;

Δεν είναι σαν τις θάλασσες.

Οι θάλασσες μιλούν!  Τραγουδούν!

Οι λίμνες ονειρεύονται.

(Α. Παπαδάκη)

Μετά την Αχρίδα, η δεύτερη παλαιότερη λίμνη της Ευρώπης, το καμάρι των Ιωαννίνων. Όνομα θηλυκό, αυτή που διατρέφει τους πάντες. Παμβώτις από το παν+βώτωρ που σημαίνει βοσκός. Όταν λέμε τους πάντες, εννοούμε ότι δύο λίμνες, η Παμβώτιδα και η «αδελφή» της Λαψίστα  με μοναδικό σύστημα επικοινωνίας, έτρεφε όλο το οροπέδιο των Ιωαννίνων. Κι ας ήταν αποκομμένο από την υπόλοιπη Ελλάδα λόγω της Πίνδου. Οι δύο λίμνες, είχαν πολύ μεγαλύτερο βάθος από το σημερινό. Το χειμώνα η σημερινή περιοχή του Περάματος, γέμιζε νερά και οι δύο λίμνες ενώνονταν σε μία. Μαρίτσια, χέλια, βατράχια, από τη Λαψίστα, που είχε χαμηλότερη στάθμη από την Παμβώτιδα, περνούσαν στη Μεγάλη Λίμνη, και αυτή γέμιζε με ολόφρεσκα λαχταριστά ψάρια. Ένα μοναδικό λιμναίο οικοσύστημα γεμάτο ψάρια, υδρόβια πουλιά, και στις παρόχθιες περιοχές βοσκούσαν ζώα.

Οι κάτοικοι, μπορούσαν να καλλιεργούν και να αρδεύουν τα χωράφια τους. Μπορούσαν και να πιούν υπέροχο καθάριο νερό φιλτραρισμένο από τα καρστικά πετρώματα του Μιτσικελιού. Σκεφτείτε την εικόνα… Πρόβατα αντάμα με πελαργούς, πάπιες, χήνες, γνέφουν μέσα από τα καλάμια, και σμήνη άλλων πουλιών πετούν στον αέρα. Λίγο μετά, από την πολυπόθητη λευτεριά το 1913, η Μικρασιατική καταστροφή και Έλληνες, από τη γη της Ιωνίας, ήρθαν στην Ήπειρο. Έπρεπε να δοθεί στρεμματικός κλήρος  στα ενήλικα άτομα των Ηπειρωτών και ό,τι απέμεινε, δόθηκε στους Μικρασιάτες Πρόσφυγες. Ανατολή, Νεοκαισάρεια, Μπάφρα, Μάτσικα στέγασαν τους πρόσφυγες. Γύρω από τις λίμνες Ιωαννίνων και Λαψίστας, πολλές οι ελώδεις εκτάσεις.

Αρχίζει να εφαρμόζεται το σχέδιο αποξήρανσης των ελών, αφενός γιατί ήταν εστίες ελονοσίας, αλλά και για να υπάρξουν καλλίτερες γεωργικές αποδόσεις. Μάρτιος του 1958 και αρχίζουν τα έργα της αποξήρανσης της Λαψίστας. Η αρχή του τέλους. Τίποτε τότε δεν προοιώνιζε τη μεγάλη οικολογική καταστροφή που βιώνει σήμερα η Παμβώτιδα.  Περιορίζεται η επιφάνειά της, μετατρέπεται σε μια απλή λεκάνη που δέχεται μόνο τα βρόχινα νερά και αποκόπτεται από τις φυσικές πηγές, λέγεται ότι υπάρχουν 165 υπόγειες πηγές, που εξασφάλιζαν την ύπαρξή της και την οικολογική της ισορροπία. Τώρα πια έχουμε μια κλειστή δεξαμενή, μια γούρνα, που δέχεται τα νερά της βροχής, τα χημικά λιπάσματα από τις παραλίμνιες αγροτικές εκτάσεις, και τα αστικά απόβλητα της πόλης των Ιωαννίνων και των γύρω οικισμών.

Χλωρίδα-Πανίδα της Παμβώτιδας

       Σε κάθε λίμνη, η βλάστηση, είναι η βάση της ζωής, παρέχοντας σε όλους τους οργανισμούς, τόπο διαμονής, προστασία και τροφή. Η Παμβώτιδα, έχει στην υδάτινη μάζα της επιπλέοντα φυτά, όπως  η φακή του νερού, ο ποταμογείτονας, τα νούφαρα, οι ίριδες κ.α. Η φτέρη του νερού, και το καλλίτριχο υπάρχουν στη λίμνη. Μαύρη πεύκη, υπάρχει στο Νησί.  Καλαμιώνες, ιτιές, λεύκες και πλατάνια φιλοξενούν πολλά είδη πουλιών, τσικνιάδες, πάπιες, κίρκοι, αρπακτικά, βαλτόπαπιες, κορμοράνοι,  πελαργοί, κάνουν τις φωλιές τους στην Παμβώτιδα. Από την άλλη μεριά η ιχθυοπανίδα, ήταν πολύ σημαντική. Ξενικά είδη, το γλίνι, ο κυπρίνος και η δρομίτσα. Αυτόχθονα τα μαρίτσια, η τσίμα και τα χέλια. Κάποτε….. Τώρα οι πληθυσμοί των ψαριών έχουν μειωθεί δραματικά… Ίσως να φταίει η ποιότητα των νερών, ίσως και ο ανταγωνισμός με άλλα είδη, ίσως και η υπεραλίευση. Από αμφίβια είχαμε το λοφιοφόρο τρίτωνα και η κιτρινομπομπίνα. Και χελώνες του γλυκού νερού υπήρχαν στη λίμνη. Αλλά και φίδια, νερόφιδα. Ένα είδος νυχτερίδας και ίσως βίδρες. Και ασπόνδυλα, ορθόπτερα, λεπιδόπτερα και κολεόπτερα πετούσαν. Το πρώτο θύμα οι καραβίδες που υπήρχαν στη λίμνη. Δίχως καθαρά νερά, δεν υπάρχουν καραβίδες….

Τώρα όμως…. Τί;;; Οι μελέτες του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων, αμείλικτες… Και τα αποτελέσματα ακόμα πιο πολύ. Τοξίνες πνίγουν την Παμβώτιδα, και η ακαδημαϊκή κοινότητα ανησυχεί για την αύξηση των κυανοβακτηρίων και των τοξινών. Η μοίρα της, αν δεν ληφθούν τα αναγκαία μέτρα, γνωστή και προβλέψιμη. Πρώτη προτεραιότητα για τους δημοτικούς άρχοντες η πλήρης, έγκαιρη και εύρυθμη αποκατάσταση του οικοσυστήματος της Λίμνης. Τώρα, έχουμε την τεχνογνωσία.

Η υποψηφιότητα της πόλης των Ιωαννίνων ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2021, πρώτης τάξεως ευκαιρία να ξαναζωντανέψουμε την Παμβώτιδα. Ζητείται πολιτική βούληση από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς αλλά και τους κατοίκους. Έτσι ώστε να ξαναγίνει η Λίμνη ΜΑΣ, ΠΑΜΒΩΤΙΔΑ, η τα πάντα τρέφουσα….

Μυρτάλη 

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΓΕΦΥΡΙ ΤΗΣ ΠΛΑΚΑΣ

           

    ΓΡΑΦΕΙ: Η ΜΥΡΤΑΛΗ      

      Την 1η Φλεβάρη 2015, το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων, η Ακρόπολη των Τζουμέρκων, σωριάστηκε σε ερείπια. Όρθιες απόμειναν μόνο οι δυο άκρες του, και στο βυθό του ποταμιού μεγάλοι πέτρινοι όγκοι του. Δύσκολο ποτάμι ο Άραχθος. Δύσκολη και η επικοινωνία εκείνη την εποχή στα χωριά και λιγοστά τα μέσα για να φτιαχτούν γεφύρια. Όμως, μεγάλης ιστορικής σημασίας τα γεγονότα που σηματοδότησαν μια ολόκληρη περιοχή. Ο Άραχθος και το γεφύρι ήταν το σύνορο ανάμεσα στη μάνα Ελλάδα και στην Τουρκοκρατούμενη Ήπειρο. Κατά τη Γερμανική Κατοχή, έγιναν προσπάθειες να ανατινάξουν τη γέφυρα και στις 29-2-44 έγινε η Ιστορική Συνδιάσκεψη και η Συμφωνία της Πλάκας μεταξύ των τριών αντιστασιακών οργανώσεων (ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ και ΕΚΚΑ), της εξόριστης Ελληνικής Κυβέρνησης και του Συμμαχικού Στρατηγείου της Μέσης Ανατολής που όρισε τον Άραχθο σύνορο ανάμεσα στις περιοχές που ελέγχει ο ΕΔΕΣ και ο ΕΛΑΣ. 

           Πανελλήνια συγκίνηση όταν, λίγο μετά τις 9 το πρωί της 1ης Φεβρουαρίου 2015, μαθεύτηκε η είδηση της κατάρρευσης του Ιστορικού Γεφυριού. Απλοί πολίτες μέχρι και ο πρωθυπουργός που έλκει την καταγωγή του από τη μείζονα περιοχή, έδειξαν τη θέλησή τους και την επιθυμία τους, να αναστηλωθεί το γεφύρι και να ξανααγναντεύει τους αιώνες. Κάποιοι είπαν για το φράγμα του Αγίου Νικολάου και πόσο θα επηρέαζε τη στατικότητα του Γεφυριού. Αυτό όμως δεν υλοποιήθηκε και είναι κοινή πεποίθηση όλων ότι το γεφύρι, δεν γκρεμίστηκε από μια καταρρακτώδη βροχή, αλλά από την αδιαφορία και την έλλειψη συντήρησης. 

          Πόσο μπορεί να σχετίζονται αυτά τα δύο φαινόμενα, δεν είναι γνωστό. Άλλωστε, πολλά είναι τα γεγονότα που αποκαλύπτονται πολύ αργότερα από τότε που γίνονται. Ακούγεται ότι το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, είχε πάρει απόφαση να μεταφέρει το γεφύρι ενώ οι κάτοικοι και διάφοροι σύλλογοι της περιοχής, εδώ και 10 χρόνια έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου για το γεφύρι. Ποιοι έχουν ευθύνες; Εκτιμώ ότι πλέον δεν έχει κανένα νόημα. Καθυστερήσεις, αναβολές στη συντήρηση, παρεμβάσεις που έμειναν στα χαρτιά… Τώρα όμως έχουν ξεκινήσει τα έργα αποκατάστασης. Οι προκαταρτικές εργασίες έχουν ολοκληρωθεί και έχει ήδη συσταθεί η Εταιρεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα για αυτό το σκοπό. Συμμετέχει η Περιφέρεια Ηπείρου, ο Δήμος Βορείων Τζουμέρκων, το ΕΜΠ, το ΤΕΕ, ο Σύλλογος Προστασίας Αράχθου και οι δύο Μητροπόλεις, Ιωαννίνων και Άρτης. Η Ε.Ε και το Δημόσιο δεν θα έχουν κάποια συνεισφορά. Ένα μικρό πέτρινο οικοδόμημα που τώρα έχει μετατραπεί σε καφενείο ήταν το Παλιό Τελωνείο, όταν τα σύνορα της Ελλάδας έφταναν εκεί, μέχρι το 1912.

          Στις 23 Ιουλίου 2015, στη μεγάλη αίθουσα της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας, 26 καθηγητές και 40 διδάκτορες του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου-45 μάστοροι κι 60 μαθητάδες-, ενώνουν τις δυνάμεις τους και την άρτια επαγγελματική τους κατάρτιση για να ξαναστηθεί ολόρθο και περήφανο το γεφύρι της Πλάκας. Ο τ. Υπουργός Πολιτισμού κ.Νίκος Ξυδάκης, ο Περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης, ο τ. Αντιπρόεδρος της Βουλής Γιάννης Μπαλάφας, ο δήμαρχος Βορείων Τζουμέρκων Γιάννης Σεντελές, και άλλοι πολλοί ήταν εκεί για να ακούσουν τα όσα ενδιαφέροντα είχαν να καταθέσουν οι καθηγητές του ΕΜΠ. Πρωταγωνιστικός ο ρόλος του Μανόλη Κορρέ, του Καθηγητή της Αρχιτεκτονικής που ήταν η Ψυχή της Αναστήλωσης και του Παρθενώνα που μαζί με το Δημήτρη Καλιαμπάκο έχουν αναλάβει και την Αναστήλωση του Γεφυριού. Ένα μήνα μετά, και πριν αρχίσουν οι βροχές του φθινοπώρου, έχουν ολοκληρωθεί όλες οι προκαταρτικές εργασίες. Είναι τέτοια η φύση του ποταμιού που δεν επιτρέπει να γίνονται εργασίες παρά μόνον την άνοιξη και το καλοκαίρι. Σκοπός όλων των εμπλεκομένων σύμφωνα με όλα όσα ειπώθηκαν, είναι η αναστήλωση του αυθεντικού γεφυριού και όχι η δημιουργία κάποιας άλλης κατασκευής που να του μοιάζει. 

          Το χρονοδιάγραμμα πιέζει. Οι φορείς, θέλουν, τον Οκτώβριο 2016 το γεφύρι της Πλάκας, να στέκει πάλι ορθό και περήφανο να αγναντεύει τους αιώνες. Μεγάλο, το εγχείρημα και η εποχή που διανύει η Πατρίδα μας, δύσκολη. Χρειάζεται λοιπόν να βρεθεί ένα δίκτυο χορηγών που θα συνεισφέρει οικονομικά σε αυτό το τεράστιο εγχείρημα. Η εταιρεία «Μύλοι Λούλης», έχουν εκφράσει την επιθυμία να δώσουν χρήματα, και η ΤΕΡΝΑ, προσέφερε τα μηχανήματα για τις προκαταρτικές εργασίες. Τα Τζουμέρκα είχαν την Ακρόπολή τους, το γεφύρι της Πλάκας έδινε υπόσταση στην περιοχή και στον Άραχθο. 

          Το 2016 θα είναι κρίσιμη χρονιά. Η τοπική κοινωνία θα περάσει ίσως τις πιο σημαντικές εξετάσεις. Αν η συγκίνηση και η έμπνευση έχουν ημερομηνία λήξης, ή θα σηκώσουν τα μανίκια και θα εργαστούν όλοι μαζί –και μαζί με αυτούς όλη η Ελλάδα- για να ξαναστηθεί ολόρθο και περήφανο, το μοναδικό μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων, το γεφύρι της καρδιάς μας…. Καιρός να ξυπνήσουμε, να αφουγκραστούμε την αγωνία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, να θυμηθούμε και πιο πολύ απ’ όλα να σκεφτούμε τι θα παραδώσουμε στις γενιές που έρχονται…

Μυρτάλη

ΠΟΣΟ ΑΡΡΩΣΤΗ ΤΕΛΙΚΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΜΒΩΤΙΔΑ;

Του ΒΑΣΙΛΗ ΑΣΩΝΙΤΗ

         •  Όλα ξεκίνησαν το 1955  όπως και σήμερα με τις παραπλανητικές μελέτες των εκατομμυρίων  για τη σωτηρία της Παμβώτιδας και την βιομηχανία των μελετών για τις περιβαλλοντικές  επιπτώσεις.
           Από το όνειρο της γεωργικής εκμετάλλευσης και την δήθεν ευημερία του πρωτογενούς τομέα  γεννήθηκαν τα λύματα και οι αποπλύσεις των φωσφορικών αλάτων που εξαφάνισαν το οξυγόνο στη λίμνη.
          Μετρήσεις του Πανεπιστημίου των Πατρών στα νερά της διαπίστωσαν  «μηδενισμό του οξυγόνου σε βάθος μεγαλύτερο των πέντε μέτρων».  Νεότερα στοιχεία αναφέρονται σε εξάπλωση της έλλειψης. Οι μετρήσεις του Ινστιτούτου Ούμβελτ στην επιφάνεια της Παμβώτιδας αποκάλυψαν ότι οι ανάγκες σε οξυγόνο για την οξύδωση της οργανικής μάζας  σε βάθος 15 περίπου εκατοστών από την επιφάνεια της λίμνης  ανέρχονται σε  53 χιλιοστά του γραμμαρίου ανά λίτρο αντί των 3 χιλιοστών που απαιτούνται σε  λίμνες του εξωτερικού. (Ανάλυση  Ο-0095 5709 )
          Η έλλειψη του οξυγόνου αλλοίωσε τις βιοχημικές παραμέτρους στην Παμβώτιδα. Η αρμονικότητα της ισορροπίας των νερών κλονίστηκε με την διάσπαση του αμμωνίου και της αμμωνίας και οδήγησε στην εκδήλωση καταστρεπτικών εμφανίσεων για την ζωή των οργανισμών της λίμνης.
          Το Πανεπιστήμιο των Πατρών επισημαίνει στην έρευνα του λακωνικά την σοβαρότητα των εξελίξεων  για το λιμνικό οικοσύστημα και τις επεκτάσεις τους στα γειτονικά οικοσυστήματα: «Η  γεωγραφική έκταση του ανοξικού στρώματος συμβάλλει στην απελευθέρωση αμμωνίας στον πυθμένα της λίμνης».
          Η συγκέντρωση της αμμωνίας νεκρώνει τη ζωή στην λίμνη. Ψάρια που δεν πεθάνανε από ασφυξία λόγω της έλλειψης οξυγόνου, πεθάνανε από τις δηλητηριάσεις της  αμμωνίας. Νεαρός νησιώτης ψαράς έλεγε προ ημερών: «Ψάρια του βυθού που πιάνονται στα δίχτυα μας είναι νεκρά, αλλά και ψάρια που πιάνουμε σε μικρό βάθος έχουνε μαλακό μυικό ιστό». Σημάδι λύσης του ιστού!
          Και ο μαζικός θάνατος των ψαριών στις 24 Ιουλίου του 2014 από τον Μώλο μέχρι την Καστρίτσα δεν ήταν φαινόμενο χρονικά περιορισμένο. Ήταν προγραμματισμένο ήδη με την κατασκευή της Λαγκάτσας και την εισροή στα νερά της λίμνης των αποπλύσεων των λιπασμάτων και των λυμάτων των οικισμών και της πόλης από το 1960 μέχρι και σήμερα. Καταστροφικές οι συνέπειες για τις πολύπλευρες επιλογές της ιχθυο-οικονομίας και την περιβαλλοντική απομόνωση του λεκανοπεδίου, αλλά και για την παρεμπόδιση  στην επιλογή του οικονομικότερου μοντελικού προσδιορισμού της ανάπτυξης για την πόλη  των Ιωαννίνων.

Το… κλούβιο αυγό
          Το παραγόμενο στον πυθμένα της λίμνης τοξικό αέριο μεθάνιο, ζεσταίνει την ατμόσφαιρα στο λεκανοπέδιο και η έντονη μυρωδιά του κλούβιου αυγού, που αναδύεται από τα πράσινα νερά της λίμνης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, μαρτυράει την παρουσία του υδρόθειου, του τοξικού δηλητήριου των νεύρων που μολύνει τον αέρα.
           «Η υγεία στο λεκανοπέδιο δοκιμάζεται με την υπερθέρμανση της ατμόσφαιρας και την έκρηξη της μικροβιακής εξάπλωσης», βεβαιώνει το Πανεπιστήμιο των Πατρών στην ίδια έρευνα. Είναι μήπως η αύξηση των ασθενειών στο λεκανοπέδιο και η συχνότητα των επισκέψεων στα νεκροταφεία ξένη προς την διαπίστωση του Πανεπιστημίου των Πατρών; Η Παμβώτιδα έγινε πρόβλημα με σοβαρές διαστάσεις. Η απόκρυψη της αλήθειας αποκαλύπτεται και η  ωραιοποίηση ανατρέπεται από τις εξελίξεις.  

Δε βρήκε το δρόμο
          Τα φυσικά πλεονεκτήματα στον τόπο μας μετατρέπονται σε σοβαρά μειονεκτήματα και η κρίση στη χώρα μας, αποκαλύπτει την παντελή έλλειψη σχεδιασμού και οικονομικού αντίβαρου στην Ήπειρο.
          Η ιστορία της Ηπείρου ήτανε και εξακολουθεί να είναι ιστορία σκοπιμοτήτων και συνεχίζεται για να υπενθυμίζει, ότι ακόμη και σε εποχές με πλούσια χρηματοδότηση, με τις Νομαρχίες που ήταν μικρότερες σε έκταση και με λιγότερα προβλήματα από ότι οι σημερινές περιφέρειες, παρ’ όλη την πλούσια κομματική υποστήριξη από την Αθήνα, η πρακτική του σπασίματος των επενδυτικών κεφαλαίων σε μικροέργα και η αναποτελεσματική  εμπειρία της αυτοδιοίκησης δεν επέτρεψε στην Ήπειρο να βρεί τον δρόμο της. Και αυτή ακόμη η οικονομία των Ιωαννίνων με το σημερινό της σχήμα να στηρίζεται στους κινδύνους ενός περιφερειακού δημοσιοϋπαλληλικού μοντέλου κατανάλωσης, χωρίς την ικανοποιητική συμμετοχή μιας πραγματικής ηπειρωτικής οικονομίας, εξαρτημένη από τις δανειακές ενέσεις της Αθήνας και την περιορισμένη οικονομική στήριξη της φοιτητικής κοινωνίας, γονάτισε.  

Περί του Master Plan
          «Νέες  πολύπλοκες επινοήσεις και συντάξεις νέων, άχρηστων και πολυδάπανων μελετών, όπως το υπό εκπόνηση Master Plan και σχέδια προστασίας για την Παμβώτιδα ανοίγουν το δρόμο για νέες μελέτες και προϋπολογισμούς εκατομμυρίων», όπως αποκαλύπτει ο Λευτέρης Καλογιάννης στον «Πρωϊνό Λόγο» στις 4.3. 2015.
          Δεν είναι παράτολμο να λεχθεί, ότι το δήθεν Master Plan με το περιεχόμενο που προβάλλεται σήμερα σαν η λύση για την λίμνη δεν είναι το γιατρικό για τα αρρωστημένα νερά της. Οι πειραματισμοί ενός συγγράμματος, που απέχει από την υπεύθυνη διάγνωση και την επισήμανση και αυτών ακόμη των βασικών αιτίων που δημιουργούν το πρόβλημα, οι ασυντόνιστες και διασκορπισμένες  αναφορές του Master Plan στις ξεπερασμένες μεθόδους των  δεξαμενών καθίζησης, στις σκόπιμες αναδασώσεις συγκράτησης εδάφους ύψους 6 εκατ. ευρώ και στις σκέψεις μιας σειράς 150 περίπου φραγμάτων που θέλουν να προστατεύουν από τις υπερχειλίσεις των τελευταίων ετών, δεν αποκαθιστούν την λειτουργική ισορροπία των νερών της Παμβώτιδας . Αντίθετα, στην βάση της θετικής σύμπλεξης το πρόβλημα στο λεκανοπέδιο γιγαντώνεται, η  περιβαλλοντική σημασία για τον άνθρωπο, τους φυτικούς και  ζωικούς οργανισμούς υποβαθμίζεται και ο θεραπευτικός ρόλος της λίμνης εξουδετερώνεται.
          Το προτεινόμενο κομφούζιο της δήθεν θεραπείας, δεν θα πρέπει να  μεταβάλλει τα Γιάννενα σε ψευδαίσθηση μιας πόλης με απροσδιόριστο προορισμό. Πoιος θ’ άντεχε άραγε μια πόλη προικισμένη με «μύθους κι ήρωες» να κείται πληγωμένη;  Στα πόδια της Δωδώνης, προσκύνημα τουριστικό ταγμένα για να γίνουν είναι τα Γιάννενα!   

Σοβαρή η κατάσταση
          Η κατάσταση της Παμβώτιδας είναι σοβαρή και αρκετά επικίνδυνη για να παίζει κανείς μαζί της. Η μεγάλη εισροή λυμάτων από την λεκάνη απορροής  από το 1960 μέχρι και σήμερα και τ’αποθέματα της  φωσφορικής παγίδας στο ίζημα, προκάλεσαν την απώλεια των θεραπευτικών ιδιοτήτων των νερών της, επηρέασαν αρνητικά την σύνθεση τους και επέβαλλαν την απαγόρευση της χρήση τους. H επαναφορά  των νερών στην φυσική τους κατάσταση, η αποκατάσταση του βιολογικού της κύκλου, η εξειδικευμένη επαναδιαμόρφωση των παράκτιων χώρων και ο υδραυλικός επαναπροσδιορισμός του περιβάλλοντος είναι καθήκον πρώτιστο, καθήκον καθολικό. Η Παμβώτιδα πρέπει να ξαναβρεί την σύμπλεξή της με την φύση μέσα από την εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών, χωρίς πειραματισμούς και ερασιτεχνικές επινοήσεις. Είναι ανάγκη να γίνει η λίμνη πάλι εστία σωρευτικής ενέργειας και πλαίσιο για τον αναπτυξιακό μεταβολισμό της γιαννιώτικης κοινωνίας.
          Συναισθηματική και οραματική πραγματικότητα είναι η προσφορά της λίμνης, που θα μπορεί να δέσει την ανάπτυξη της πόλης με το γέμισμα των άδειων μαγαζιών, με το ξαναζωντάνεμα των επισκέψεων στο μαγευτικό νησί των Ιωαννίνων και την επιστροφή της ελπίδας για απασχόληση και εισόδημα στα Γιάννενα!

Πηγή: Εφημερίδα, Πρωινός Λόγος Ιωαννίνων

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ

Καιρός ήταν!!! Επιτέλους το αποφάσισαν να ρίξουν σαπουνάδες στη λίμνη, για να πλένονται και τα ψάρια!!!

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Παρακαλούνται όσοι διέρχονται πεζή ή εποχούμενοι παραπλεύρως των λεκανών των γεννητόρων, να μη θορυβούν γιατί οι γεννήτορες «εργάζονται»!

ΘΑ ΗΤΑΝ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ ΩΦΕΛΙΜΟ!!!

         

          Έκπληξη και αγανάκτηση αισθάνονται όσοι, στοιχειωδώς υπεύθυνοι πολίτες, εισέρχονται την αίθουσα « Β. Πυρσινέλλας» του Πνευματικού κέντρου του Δήμου Ιωαννιτών και αντικρίζουν την πολύ κακή κατάσταση των καθισμάτων. Η εικόνα εγκατάλειψης της αίθουσας, δυστυχώς απαξιώνει όχι μόνο την προσπάθεια των υπευθύνων, αλλά και του συνόλου των αξιολογότατων μελών, που πλαισιώνουν την Διοίκηση του Πνευματικού Κέντρου. Ένα Πνευματικό Κέντρο που κατά γενική ομολογία παράγει εξαιρετικό πολιτιστικό έργο σε ποιότητα και περιεχόμενο.
           Θα ήταν οπωσδήποτε ωφέλιμο και πρέπον, να διερευνηθεί το φαινόμενο της καταστροφής των καθισμάτων, που εντάθηκε του τελευταίους μήνες, και να αναζητηθούν οι αιτίες που το προκάλεσαν, καθώς και οι υπεύθυνοι εφόσον υπάρχουν. Οι δημότες στους οποίους ανήκει η κυριότητα του συνόλου των υποδομών, πρέπει να ενημερωθούν. Αν υπάρχουν παραλείψεις στην διαχείριση και στον έλεγχο της αίθουσας ή αν είναι ζήτημα ανεπαρκούς παιδείας του κοινού, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα. Αν όμως υπάρχει αστοχία των υλικών και κατώτερη των προδιαγραφών ποιότητά τους, τότε η βλάβη θα πρέπει να καταλογισθεί και να αποκατασταθεί σύντομα.
           Όσοι έχουν αναλάβει την προώθηση της διεκδίκησης του τίτλου της πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης για τα Ιωάννινα, οφείλουν σε παρόμοια θέματα να είναι ιδιαίτερα απαιτητικοί και αυστηροί ώστε να αποφεύγονται δυσμενή σχόλια και εντυπώσεις που βλάπτουν αυτή την σημαντική για την πόλη μας προσπάθεια.
jbd